„Zmartwychwstanie Chrystusa” Matthias Grünewald

Matthias Grünewald, 1512-1515, olej na drewnie, 269 * 141, Colmar, Musee d'Unterlonden

„Nocne niebo pełne gwiazd. Odwalona płyta grobu. Wciąż słychać huk eksplozji wysadzającej tę płytę. Przed grobem (pierwszy plan) walą się ciała dwóch strażników (...) Za grobem trzeci żołdak (...) koziołkuje głową do ziemi i wyznacza drugi plan obrazu. Czwarty strażnik leży bez zmysłów pod skałą. Z grobu unosi się ku niebu Chrystus, ciągnąc całun niby dym świętego paleniska, lub płomień startującej rakiety, lub pępowinę mistyczną, albo błonę płodową reinkarnacji - swoich ponownych narodzin (...) Koszmar tortury przemienia się w majestat ostatecznego triumfu; ciało szpetne i zgnębione - w imponująco piękne; nawrót życia jest nawrotem Boskości, gdyż powłoka cielesna Człowieka, syna stolarza z Nazaretu, znika łagodnie, rozpylana płomienną Apoteozą, którą sama emanuje niczym jądrowy wybuch, co czyni Bóstwo ledwo widocznym, metafizycznym i niematerialnym - niezgłębionym. Człowieka-Boga kreuje na niebiańskiego Boga, który jest Duchem Świętym (...)

Nikomu innemu w dziejach sztuki nie udało się równie sugestywnie, równie fascynująco okazać Zmartwychwstanie Syna Bożego i tej mistycznej przemiany, podczas której Bóg-Człowiek staje się bezbrzeżnym Duchem majaczącym na ekranie wiary milionów widzów. Płynność owej przemiany, wyrażona rozwijaniem od dołu ku górze (od spodu całunu do szczytu mandorli) pełnej gamy tęczowych kolorów (co fenomenalnie symbolizuje glorię unoszenia się Chrystusa ku niebiosom) - zapiera dech”.

(Waldemar Łysiak, Malarstwo białego człowieka, tom III, rozdział 26)